HbA1c là chỉ số đường huyết dùng để đánh giá tình trạng của người bệnh tiểu đường và các vấn đề liên quan. Dưới đây là một số thông tin cần thiết cho bạn đọc tham khảo khi xét nghiệm HbA1c giúp đánh giá tình trạng của người bệnh tiểu đường.
Contents
Xét nghiệm HbA1c là gì?
HbA1c là một dạng đặc biệt của hemoglobin, nó được tạo thành từ sự kết hợp giữa hemoglobin (hem) và đường glucose. HbA1c được tìm thấy trong hồng cầu với nhiệm vụ vận chuyển đường glucose và oxy đến các bộ phận khác trên cơ thể.
Đây là xét nghiệm được tiến hành với mục đích là đo lường lượng đường glucose (có liên kết với hem) trong máu. Xung quanh hemoglobin sẽ hình thành một lớp đường để bảo vệ khi glucose tác dụng với hemoglobin (Hb).
Xét nghiệm HbA1c giúp chẩn đoán được các bệnh lý đái tháo đường thông qua chỉ số glucose đo được trong máu từ 5 – 12 tuần trước đó.
Xét nghiệm HbA1c có giá trị cao trong việc kiểm soát và phát hiện sớm các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra ở người bị bệnh tiểu tháo đường như tê chân, suy thận, các bệnh về mắt.
Ý nghĩa của chỉ số HbA1c trong máu
Quá trình gắn kết của đường glucose với các tế bào Hb diễn ra trong khoảng 0,05% thời gian trong ngày. Sau khi gắn kết, trạng thái này sẽ tồn tại trong vòng 120 ngày và thời gian thay đổi sang trạng thái khác là khoảng 4 tuần.
Ở người bình thường, chỉ số HbA1c tồn tại trong máu là khoảng từ 4 – 6% lượng hemoglobin. Khi chỉ số HbA1c tăng 1% tương đương với lượng đường huyết tăng 30mg/dl hay 1.7mmol/l.
Khi chỉ số HbA1c > 6.5%: lượng glucose trong máu sẽ tăng cao, lượng đường huyết của bệnh nhân đang không được kiểm soát tốt, bệnh nhân có thể mắc các bệnh lý tiểu đường, suy thận, ngộ độc chì,…
Khi chỉ số HbA1c < 4 %: lượng glucose trong máu sẽ giảm thấp. Nguyên nhân có thể do đang mang thai, cắt lách, mới hiến máu, hoặc đang mắc phải các bệnh lý như thiếu sắt, thiếu máu, thời gian sống của hồng cầu ngắn, hoặc sử dụng quá liều vitamin C, E,…
Những điều cần lưu ý khi xét nghiệm đái tháo đường
Xét nghiệm này không yêu cầu bệnh nhân phải có sự chuẩn bị đặc biệt nào. Người bệnh cũng không cần phải nhịn ăn như các loại xét nghiệm máu thông thường, do đó bệnh nhân có thể làm xét nghiệm HbA1c vào bất kỳ thời điểm nào đều không làm ảnh hưởng đến kết quả.
Trước khi tiến hành xét nghiệm HbA1c, người bệnh cần:
– Việc tạm dừng sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh đái tháo đường cũng là điều không cần thiết.
– Không uống bia, rượu, các đồ uống chứa cồn hoặc các chất kích thích như: cà phê, thuốc lá,…
– Hạn chế ăn uống thức ăn chứa nhiều tinh bột, nhiều đạm, chất béo,…
– Uống đủ nước, ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi, tạo tinh thần thoải mái. Hơn thế nữa, việc bổ sung đầy đủ nước cũng là yếu tố giúp cho cơ thể không bị mất nước và có kết quả xét nghiệm được chính xác hơn.
Sau quá trình lấy mẫu xét nghiệm, bệnh nhân có thể quay trở lại sinh hoạt và ăn uống như bình thường.
Người bệnh không cần quá lo lắng vì trước khi tiến hành xét nghiệm HbA1c, bác sĩ đều sẽ có thông tin cụ thể về những điều cần lưu tâm.
>>Tham khảo: chỉ số đường huyết tiêu chuẩn
Các đối tượng được chỉ định nên xét nghiệm HbA1c
Đây là xét nghiệm được chỉ định trong chẩn đoán, điều trị bệnh lý đái tháo đường. Ngoài ra, còn được sử dụng như xét nghiệm kiểm soát tiểu đường đối với các trường hợp sau:
– Đánh giá nguy cơ đái tháo đường thai kỳ đối với những phụ nữ mang thai lần đầu.
– Bệnh nhân nghi ngờ mắc tiểu đường tuýp 2 và giai đoạn tiền tiểu đường犀利士 .
– Khi xuất hiện các dấu hiệu cho thấy nồng độ glucose trong máu tăng cao như: uống nước nhiều, đi tiểu nhiều, liên tục, sụt cân, mệt mỏi,…
– Có tiền sử gia đình mắc bệnh đái tháo đường.
– Trường hợp người bệnh có tiền sử mắc bệnh về tim, ít vận động.
– Đói thường xuyên, liên tục, ngay cả khi mới ăn xong cũng có thể do thiếu insulin dẫn đến cơ thể không hấp thu năng lượng.
– Người thừa cân, béo phì, có chỉ số BMI cao hơn 23, rối loạn chuyển hóa.
Cách giúp kiểm soát đường huyết trong máu
Đường huyết được kiểm soát tốt nhất là khi chỉ số HbA1c < 6.5%, các cách giúp bạn kiểm soát đường huyết tốt nhất như sau:
– Có chế độ luyện tập và rèn luyện sức khỏe hợp lý, khoa học điều độ.
– Kiểm soát lượng tinh bột trong thức ăn, chế độ ăn hợp lý, kiểm soát lượng đạm, tăng cường các thực phẩm nhiều chất xơ, ăn thêm hoa quả, trái cây.
– Hạn chế rơi vào tình trạng stress, căng thẳng, cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, tránh làm việc quá sức,…
Đối với bệnh nhân đái tháo đường, việc kiểm soát lượng đường trong máu tốt sẽ giúp ngăn ngừa xuất hiện các biến chứng tiểu đường xảy ra, còn đối với người bình thường, thì việc kiểm soát lượng đường huyết tốt giúp phòng tránh nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Trên đây là một số thông tin về xét nghiệm HbA1c cho bạn đọc tham khảo. Hi vọng bài viết này sẽ giúp các bạn có thêm kiến thức về chỉ số HbA1c và các vấn đề liên quan tới bệnh tiểu đường. Benhnany.com chúc các bạn luôn có sức khỏe tốt và biết cách phòng ngừa các loại bệnh nhất là trong mùa dịch này nhé!
Xem thêm: cách phát hiện tiểu đường
